Wetenschap is een zuivere methode om tot nieuwe kennis en inzichten te komen. Tot zover de reclameslogan. Wetenschap is mensenwerk en de mens is zelden altruïstisch en zijn drijfveren zijn zelden nobel. Dat wetenschapsbedrijf-ers, louter gedreven zijn door behoefte aan waarheidsvinding is dus zeker geen gegeven.
Veel wetenschappers zitten in de wetenschap omdat het betweters zijn, omdat ze vooral bewonderd en geroemd willen worden vanwege hun intellectuele prestaties, omdat ze aanzien en status willen verwerven. Hun theorie is wordt dan snel een product en dat moet worden verkocht. Of het product deugdelijk dan wel duurzaam is valt natuurlijk te bezien.
De waarheid heb je in pacht, niet in bezit en orakels die louter waarheid spuwen, bestaan niet. Maar de maatschappij snakt naar zekerheid, naar waarheid. Dus de val is gezet en menigeen stapt in deze val, in het gat in de markt. En diegene met het hoogste woord krijgt de meeste aandacht.
De essentie van wetenschap is niet weten, maar niet weten en twijfel! Wie niet genoeg twijfelt is per definitie niet wetenschappelijk bezig. (Maar is dat wel zo ???? )
Een mening van een wetenschapper is niet perse een wétenscháppelijke mening. Wetenschappers zeggen zus en zo, is een holle frase. Onderzoeksresultaten vertellen ons, is wat het zou moeten zijn. Maar zelfs wetenschappelijke bevindingen worden in de media zwaar uitvergroot en zo wordt vaak een vals beeld gevormd.
Fouten toegeven, de wetenschappelijke aftocht blazen, bakzeil halen, is er vaak niet bij. Carrières staan op het spel, reputaties, lucratieve posities in de vorm van aanstellingen kunnen worden verloren. Als wetenschapper blijf je het best volharden in je theorie en vormt je werk naar je theorie en niet andersom.
Planck’s “wet” : “Science progresses one funeral at a time” Dit adagium komt uit de sociale wetenschapsfilosofie en is een voortvloeisel van de gedachte dat wetenschappers zelden van mening veranderen. De wetenschap vordert niet door aanname van nieuwe ideeën door wetenschappers, maar slechts door het van het toneel verdwijnen, de dood, van deze wetenschappers en de vervanging door een nieuwe lading wetenschappers met frisse inzichten.
Hoe vormen we een wetenschappelijk systeem waarbij fouten toegeven wordt gestimuleerd, in plaats van volharding in fouten als een vorm van carrièreplanning? Dit is de opdracht die de wetenschap zal moeten oppakken. Statusverlies is tot daar aan toe, maar financieel ruimhartig zijn is misschien een goede zet naar wetenschappers die hun fouten toegeven.
In de politiek heb je wachtgeld. Dit is een doorbetaling van het loon van maximaal 2 jaar nadat een Kamerlid noodgedwongen is gestopt met de uitoefening van zijn of haar positie. Er is veel kritiek op deze regeling, zogezegd omdat Kamerleden hun zakken kunnen vullen met niets doen. De gedachte achter dit systeem is echt zeer diepzinnig en nobel. Het gaat om het loskoppelen van persoonlijke (financiële) belangen van het politieke proces. Dat mensen zich niet politiek op een bepaalde manier gedragen omdat ze direct bankroet zijn en hun huis uit moeten en alle consequenties die het verlies van inkomen kan hebben, in geval van een politieke nederlaag. Het politieke proces prevaleert zo boven de poppetjes, doordat het de betrokkenen niet direct financieel raakt. Misschien is een soortgelijke regeling, een minimaal aantal jaren betrekking op een universiteit, een gegarandeerd (levenslang) salaris een deel van de oplossing in de wetenschap? En misschien moet ook de neiging om positieve resultaten te rapporteren worden getemd en moeten resultaten niet zelf, maar door anderen worden gerapporteerd? (ter voorkoming van het zoeken naar positieve effecten in plaats van het verifiëren van een theorie) Moet er gezocht worden naar kritische vakgenoten in plaats van gelijkgestemden om te bepalen of iets in een tijdschrift moet worden toegelaten? Een goede vraag is ook : mag een wetenschapper in een eigen gecreëerd vacuüm blijven, en zich van de domme houden bij het verschijnen nieuwe kennis op het eigen gebied dan wel een overlappend of aanpalen vakgebied? En tenslotte worden de peers (gelijkwaardige vakgenoten) in de peer reviews niet te lichtzinnig en te gemakzuchtig gekozen? En wie kiest er eigenlijke en met welke instelling en doelstelling?
Nou is vooruitgang in iets als de Natuurwetenschappen belangrijk, maar niet direct van levensbelang. Die belangen spelen wél in de medische wetenschap. Daar zou een strikte ethos moeten gelden, dat eigenbelang nooit en te nimmer boven de gezondheid van mensen mag gaan. Helaas is niets minder het geval. Kijk de serie Dopesick om te zien hoe de farmaceutische industrie alles doet om pillen te verkopen, hoe dodelijk en verslavend ze ook zijn. Ook de push van Big Farma in de corona crisis om iedereen aan het vaccin te krijgen en zonder dat er gedegen onderzoek was naar alternatieven en naar de effectiviteit en veiligheid van die vaccins, zal de geschiedenis ingaan als een medische dwaling van ongekende omvang. De wetenschap faalde tijdens de coronacrisis, triomfeerde niet. Zie ook het ontkennen van de aerosolen, ontkennen van werking van mondkapjes en het 1.5 meter mantra. Dat gevestigde belangen de dienst uitmaken in een schijn van wetenschappelijkheid, is aan de orde van de dag.
Helaas is de situatie wat betreft de wetenschap rond ME/CVS niet anders. Het ontkennen van het probleem is de oplossing geworden van het probleem. Mensen, in dit geval zal ik ze geen wetenschappers noemen, op belangrijke posities claimden de oplossing voor ME/CVS gevonden te hebben, namelijk : er zijn geen (onoverkomelijke) fysieke problemen, alleen maar mentale. Dit was een schot in de roos voor policy makers, behandelcentra en verzekeringsmaatschappijen. De verschrikkelijke gevolgen van die wetenschappelijke dwaling had naast directe gezondheidsschade door foutieve behandelingen ook een decennialange wetenschappelijke stilstand tot gevolg. ME onderzoek loop naar schatting 40 jaar achter op schema!
Sinds de niet aflatende instroom van nieuwe ME patiënten door Long Covid komt deze wetenschappelijke misstand meer en meer onder de aandacht. Waarom weten we niets van postvirale ziektes, waar zijn de studies, de resultaten, de behandelingen? Omdat wetenschappers uit de verkeerde discipline het onderwerp gekaapt en kaltgestelt hebben. Ondergetekende ziet helaas dat deze “wetenschappers” maar niet het veld ruimen en hun ideeën blijven spuien, ondanks dat écht wetenschappelijk onderzoek hun ongelijk keer op keer aantoont. En dan begint de fantasie van deze recalcitrante patiënt oplossingsgericht te denken…
De Wetenschap (naar Het Huwelijk Elsschot 1910)
Toen hij bespeurde hoe door beneveling van het weten
in schrift en media, de waarheid immer doofde
dat egocentrie haar van kennis en waarachtigheid beroofde
toen wendde hij zich af en zwoer niet te vergeten
Hij vloekte en ging te keer en trok zich bij den baard
toen die wetenschapper berichtte van een grandioze bevinding
doch hij bezag slechts grootsche zonde, plichtsverzuim en methodische aftakeling
hij zag de onoprechtheid in’t gelaat en wendde de pen aan als zwaard
Maar kritiek deed niet verstommen, de valse stem hield aan
door merg en been, de oraties bleven maar dragen
die wetenschapper dorste slechts te spreken en reageerde niet op vragen
de carrière gered, de reputatie gegrond, en dat tot in lengte van dagen
Hij dacht ik sla de wetenschapper dood, zodat het weten weer kan kloppen
gevangen in een wolk van eigendunk en vastgenagelde theorie
is de dood van de professor het eenige eind aan zijn valse creatie
want die professor zelf, is niet bij machte zijn tirannie te stoppen
Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad
staan wetten in den weg en praktische bezwaren,
en ook geloofde hij oprecht dat de waarheid uiteindelijk zal klaren
en ten lange leste komt voordat men slapen gaat
Zoo gingen jaren heen, de prof bleef diens mantra repeteren
vernieuwingsloos, inspiratieloos en uitgeblust blaatte hij nog na
in een wereld die niet de zijne was, met nieuw wetten, met een nieuwe paradigma
en we zagen de man die eens aanzien had, haast mentaal vegeteren
Heer en Meester 